Amerikan Sigorta Teknolojileri şirketi CONVR yapay zeka kullanılarak ilerleyen bir değerlendirme, soru üretme ve karar oluşturma sistemi için bir patent hakkı elde etti.
Bilgisayar tabanlı buluşlarda mutad olduğu üzere konuya cihaz bağlamında yaklaşan buluş bir bellek cihazı ve işlemciden ve bunlar üzerinden makine öğrenmesi ile işleyen bir yazılımdan oluşuyor. Bilgisayar tabanlı buluşlarda genellikle başvuru sahipleri buluş bir bilgisayar programıdır demek yerine buluş bir cihazdır bilgisayar programı kullanır demeyi tercih eder. Bu yolla tescil ihtimali yükselir ama bazen bilgisayar kullanmak buluş değildir cevabı ile de karşılaşılabilir.
Haber konusu buluş kabaca; bir talimat giriş ekranına sahip bir bilgisayar buradan gelen enformasyonu, önceki data ve geçmiş işlemlerin geri bildirimleriyle birlikte bir yapay zeka uygulamasına sunuyor, yapay zeka bu veri setini kullanarak gerekli evrakı oluşturuyor, bir ekranda en azından iki evrakı karşılaştırarak sorular ve cevaplar üretiyor ve bu proses sonunda bir puanlama sağlıyor.
Firma yalnızca ABD'de patent başvurusu yapmış. Avrupa ya da Türkiye'de patent tescili başvurusu yapılmamış, o yüzden buralarda başvurulsaydı patent alınabilir miydi sorusu tahminden öteye gidemiyor. Benim kanaatim başvurulsaydı tescil ile sonuçlanırdı yönünde.
Bilgisayar yazılımları patent olmaz diye kestirip atılmaması için bu tür tescillerin daha çok görülmesi gerekir. Burada ABD ile Avrupa ve bizim ayrım noktamızı belirtmek anlamlı olacaktır.
ABD'nde Alice Test olarak adlandırılan iki aşamalı bir değerlendirme belirleyici olabilmektedir.
1- Patent konusu buluş patentlenmesi mümkün olmayan bir geliştirme midir? Örneğin buluş soyut bir fikir midir(abstract idea)?
Buna evet diyorsak ikinci soru sorulur:
2- Buluşu oluşturan elemanlar tekil olarak ya da bir sıralı kombinasyon içerisinde kayda değer bir etki(sonuç) yaratıyor mu? Bunu şaşırtıcı sonuç olarak da adlandırmak mümkün.
Türkiye ve bağlantılı olduğu Avrupa Patent Sistemi ise başka bir mekanizma uyguluyor. ABD'ne göre daha katı olarak niteleyebileceğimiz sisteme göre yine iki soru ile ilerliyoruz:
1- Bir teknik problem tanımlanmış mı?
2- Tanımlanan teknik problem için teknik bir çözüm önerilmiş mi?
Eğer Convr Avrupa'da da başvuru yapsaydı bahsettiğimiz buluş bağlamında bir karşılaştırma imkanı bulabilirdik ama Avrupa Patent Ofisi tarafından da verilen bilgisayar tabanlı buluş patentleri olduğunu belirtelim. Yazılım tabanlı buluşlar için her zaman bir uzmanla istişare edilmesi doğru olur.
