Marka Tescili Başvurusu Yaparken Sınıf Tespiti Nasıl Yapılır?

Önceki yazılarda da sık sık vurgu yapıyoruz Nice Sınıflandırma Sistemine. Türkiye'de marka tescili işlemleri yapılırken tescilin talep edildiği meslek alanı Uluslararası anlaşma ile belirlenmiş ve beş yılda bir revize edilen Mal ve Hizmet Sınıflandırma Tebliği'ne uyularak belirleniyor.

Nice Sınıflandırma Sistemi adını bu sistemin kabul edildiği Nice Anlaşması'ndan alıyor. Sınıflandırma Sistemine göre mallar ve hizmetler 45 ana sınıfa ayrılmıştır. İlk 34 sınıf ürünleri sonraki 11 sınıf ise hizmetleri tanımlar.

Marka tescili başvurusu yapacak olanlar bu liste içinde kendi meslek gruplarına uygun olan sınıfları (emtia) belirleyerek başvurularını yaparlar. Türkiye'de marka tesciline başvururken sınıfları tespit etme işi ile başka ülkelerde aynı tespitin yapılması biraz ayrışmakta. Bunu örnekleyerek daha kolay açıklayabiliriz.

"Johnnie Walker" uluslararası tanınmış bir alkollü içecek markasıdır. Kendisi içki üreticisi olup restaurant, cafe işletmeciliği yapmadığından (yada örnek için böyle varsayarsak) markasını sadece alkollü içecekleri kapsayacak şekilde 33. emtia sınıfında tescil eder. Fakat bu kadar büyük bir firmanın restaurant, cafe yada bar açamayacak bir firma olmadığını tahmin edeceğimiz için bir bar yada restaurant tabelası olarak gördüğümüzde yadırgamayız ve o firma olduğunu düşünerek hareket edebiliriz.

Burada "Johnnie Walker" bakımından bir sorun olacağı açıktır. Buna mani olabilmek için kendi meslek alanı ile benzer olacak diğer sınıfları da dikkate alması ilerisi için iyi bir tedbir olabilir. Fakat bu iş bu kadar basit olmuyor.

Türkiye'de bir marka tescil tarihinden sonra devamlı olarak beş yıl süre ile tescilli olduğu alanda kullanılmazsa markanın kullanılmadığı sınıfta iptali için dava açılabilir.

Ben yine de dava süreleri ve bir markanın peşine bu derece düşülmeyeceğini varsayarak sınıf tespiti yapılırken "benzer sınıf" kavramının dikkate alınmasını öneriyorum. Bir örnek vererek sınıfları nasıl belirlediğimizi gösterelim:

Bilgisayar ve yazılım alanında faaliyet gösteren bir firmanın marka tescili başvurusu yapacağını varsayalım. Firma bilgisayar donanım ve yazılımları üretip yada kendi markası ile ithal edip satmaktadır, ayrıca firmanın bir mağazası bulunmakta burada çeşitli markalı malzeme satışı yapılmaktadır. Mağazada teknik servis hizmeti de verilmektedir. Firmanın tescil başvurusu yaparken dikkate alacağı sınıflar:

9. sınıf bilgisayarlar, donanım ve yazılımları
35. sınıf mağazacılık hizmetleri, satış hizmetleri
37. sınıf makinaların (bilgisayarların) tesisi tamiri ve bakımı hizmetleri
42. sınıf bilgisayar hizmetleri (bilgisayar programcılığı, yazılımların tasarımı, kurulumu ve bakımı...)

Başvuruya hazırlanırken sınıfları en doğru şekilde tespit etmek için bir vekilden yardım almak her zaman büyük yarar sağlayacaktır.